مراحل اعتیاد

1. آشنایی: در این مرحله فرد از راه‌های مختلف (مثلاً از طریق دوستان خود) با مواد مخدر و نحوه استعمال آن آشنا می‌شود.
2. شک و تردید: در این مرحله، فرد سعی می‌کند با میل خود مبارزه کند.
3. اعتیاد واقعی: در این مرحله فرد دچار اعتیاد می‌شود و برای رسیدن به حالت نشئگی، هر بار بر میزان مصرف خود می‌افزاید.^[۹]

معتادان مزمن

هرکسی که مواد مصرف می کند معتاد محسوب نمی شود. کسانی که مواد مصرف میکنند به سه دسته تقسیم میشوند اما درمیان آنها تنها معتادان مزمن هستند که به بیماری اعتیاد مبتلا می شوند.

1- مصرف کنندۀ تفننی

• هرچند وقت یکباربرای تفریح ودرمواقع ومناسبتهای خاص موادمخدرمصرف میکند.
• هروقت که اراده کند میتواند از مصرف مواد مخدر دست برداشته و ترک کند.
• احساس سرخوشی میکند و بیش از حد مصرف نمیکند - واکنش عادی نسبت به مواد دارد.
• دارای قدرت واراده لازم برای کنترل مصرف یا ترک مواد می باشد.

2- مصرف کنندۀ شدید

• برای کمک به تحمل استرس وفشارزندگی مواد مصرف میکند.
• به خاطرفرارازاحساسات دردناک مواد مصرف میکند.
• این نوع معتادان پس ازمدتی برای به دست آوردن نشئگی وسرخوشی روزها نخست مصرف مواد، مقدارمصرف مواد را روز به روز افزایش میدهند و در نتيجه مقاومت بدن آنها در مقابل مواد بیشتر می شود.
• وقتی مواد دردرسترس قرارندارد احساس بیقراری میکند.
• آغازتجربه در روند بد شدن حال جسمی وروانی.
• مشکلات مالی و اجتماعی.
• آغاز روند بي سر و ساماني وضعیت تحصیلی و یا شغلي.
• آغاز روند ازدست دادن علاقه به لذتهای ساده.
• آغاز گرایش به گوشه گیری و انزوا.
• مصرف كننده شدید به محض داشتن دلیل کافی برای دست کشیدن و ترك مواد مخدر،قدرت آن را دارد که مصرف مواد را کنترل یا ترک کند.
• مصرف كننده شديد مي تواند به مصرف كننده تفنني يا معتاد واقعي تبديل شود .

3- معتادان مزمن

معتادان مزمن هرگز نمیتواند به حالت مصرف کنندۀ تفنني یا شدید باز گردد. این نوع مصرف کنندگان ازمصرف مواد مخدر به شدت احساس لذت و آرامش میکنند. مصرف مواد مخدر به آنها کمک میکند تا زندگی را تحمل یا از آن فرارکنند. مواد مخدر به آنها کمک میکند تا شخصیت کاذب پیدا کنند و وانمود کنند کسی هستند که در واقع نیستند. مغز معتادان واقعي از این احساسات شدید و غیر عادی لذت میبرد و در پی لذت بیشتر و بیشتر است . با وجود زیان بار بودن مصرف، معتادان واقعي به علت وسوسه و ویار شدید، پی در پی مواد مخدر مصرف میکنند. مغز به مصرف مواد عادت كرده و برای اینکه بطور عادی فعالیت کند به مواد مخدر وابسته میشود.

• ساختار و سیستم ارتباط مغز حالت غیرعادی پیدا میکند.
• افکار آشفته و پریشان - از دست دادن سلامت عقل .
• مکانیزم های دفاعی ویرانگر.
• خصیصه ها و رفتارهای عصبی و خشن.
• با وجود عواقب ناگوار، قادر به ترک کردن مواد مخدر نیست - این حالت آلرژي نامیده میشود.
• مغز بیش از پیش به مواد مخدر نیاز پیدا می کند - چنین حالتی را پدیده ویار مینامند.
• برای اینکه احساس لذت قبلی را به دست آورد باید همواره مقدار بیشتری مواد مخدر مصرف کند - مقاومت بدن افزایش پیدا می کند.
• نادیده گرفتن و بی توجهی به خود و دیگران.
• ازدست دادن ارتباط بادوستان ،خانواده وجامعه.
• ناتوانی در انجام کار و فعالیتهای عادی.
• دچار مشکلات قانونی شدن.
• قدرت وتوان کنترل یا ترک را ازدست میدهد.
• بیماری اعتیاد شکل گرفته وحالت پیشرفته پیدا کرده است.
• برای فعالیت عادی روزمره به مواد مخدر نیاز دارد.
• مواد مخدر در مقایسه با دیگر مسائل در اولویت قرار می گیرد.
• بی علاقه شدن به زندگی و افتادن به فکر خودکشی.
• خماری کشیدن در زمانی که مواد مورد نیاز بدن کمتر از حد معمول به آن داده شده و یا کاملاً قطع شود.
• تلاش پی در پی اما بیهوده برای ترک اعتیاد.
• بي سر و ساماني و غیر قابل اداره شدن زندگی.
• ناامیدی و ناتوانی کامل